ऐतिहासिक

किल्ल्याची रचना आणि वैशिष्ट्ये

• किल्ला समुद्रकिनाऱ्याच्या अगदी जवळ असल्यामुळे संरक्षणासाठी रणनीतिक महत्त्वाचा होता.
• संपूर्ण किल्ला दगडी भिंतींनी मजबूत बांधलेला आहे.
• किल्ल्याच्या आत
  • प्रशासकीय इमारती,
  • कारागृहासारखी खोल्या,
  • पहारा देण्यासाठी वॉचटॉवर्स,
  • आणि आतील प्रांगण अशा रचना पाहायला मिळतात.
• किल्ल्याच्या भिंतीवरून अरबी समुद्राचे सुंदर दृश्य दिसते.

आजची स्थिती

• आज दहाणू किल्ला पर्यटकांसाठी लोकप्रिय स्थळ आहे.
• महाराष्ट्र शासनाने त्याचे जतन आणि संवर्धन करण्याची प्रक्रिया सुरू केली आहे.
• किल्ला स्वच्छ आणि व्यवस्थित ठेवला जात असल्यामुळे अनेकजण फोटोशूट, पर्यटन, इतिहास अभ्यासासाठी येथे येतात.

स्थान

• दहाणू बसस्टँडपासून फक्त १०–१५ मिनिटांच्या अंतरावर.
• दहाणू रोड रेल्वे स्टेशनजवळ असल्याने पोहोचणे सोयीचे.

तारापुर किल्ला

तारापुर किल्ला हा महाराष्ट्रातील पालघर जिल्ह्याच्या बोईसर (Boisar) भागातील Taru­pur शहराजवळ वसलेला एक समुद्रकिनारी ऐतिहासिक किल्ला आहे.
या किल्ल्याचे काही महत्त्वाचे पैलू खालीलप्रमाणे आहेत:

• किल्ल्याचा समृद्ध इतिहास आहे: प्रथम स्थानिक राजकारणांतर्गत अस्तित्वात आलेला, नंतर १६व्या शतकात पोर्तुगीजांनी ताबा घेतला. 
• १७३९ मध्ये चिमाजी आप्पा यांच्या नेतृत्वाखाली मराठ्यांनी किल्ला जिंकला.
• किल्ल्याच्या आत अनेक विहिरी, बाग, गव्हाचे गोदाम, चर्च, डोमिनिकन वोलंटिअर्सचे स्थापनेचे ठिकाण इत्यादी आहेत.
• किल्ल्याची भिंत व संरक्षणाची रचना त्यावेळच्या सैन्यशास्त्रामुळे महत्त्वाची होती; एकेकाळी एका बाजूला कालवा किंवा खंदक असून संरक्षण वाढविण्याचा प्रयत्न केला गेला होता. 
• आजही किल्ला सार्वजनिक ­पुलकीसाठी खुला आहे आणि पर्यटक, इतिहासप्रेमी आणि निसर्गप्रेमी येथे भेट देतात.